Dane Głównego Urzędu Statystycznego nie pozostawiają złudzeń – prawie połowa mężczyzn w Polsce nie decyduje się na podjęcie działań w zakresie profilaktyki zdrowotnej. Panowie zostają w tyle za kobietami, które bardziej aktywnie dbają o swoje zdrowie i są świadome wagi profilaktyki zdrowotnej. Odkładanie wizyty lekarskiej w czasie przez mężczyzn nasila się zwłaszcza, gdy problem zdrowotny dotyczy sfer intymnych. Jednym z często lekceważonych, aczkolwiek uciążliwych, problemów wśród płci męskiej są zaburzenia erekcji.
Co to jest erekcja (wzwód)?
Dla udzielenia odpowiedzi na tytułowe pytanie niniejszego artykułu, czyli co tą są zaburzenia erekcji, należy najpierw wyjaśnić co to jest erekcja.
Erekcją lub wzwodem nazywamy stan napłynięcia krwi do ciał jamistych prącia, który powoduje usztywnienie członka i zwiększa jego ukrwienie. Wbrew pozorom nie jest to proces prosty, a do powstania erekcji konieczna jest współpraca aż trzech układów, tj. naczyniowego, nerwowego i hormonalnego. Tylko ich prawidłowe współdziałanie zakończy się powstaniem wzwodu.
Czym są zaburzenia erekcji?
Zaburzeniami erekcji określa się niemożność osiągnięcia lub utrzymania erekcji czy wzwodu, która byłaby satysfakcjonująca do odbycia stosunku seksualnego lub aktu autoerotycznego. Dawniej taki stan nazywano impotencją, ale ze względu na stygmatyzujący i zawstydzający charakter tego pojęcia zastąpiono je pojęciem zaburzeń erekcji.
Szacuje się, że męska erekcja trwa średnio od 7 do 13 minut, jednak norma dla każdego mężczyzny jest inna i każdy czas trwania erekcji, który będzie wystarczający dla odbycia satysfakcjonującego stosunku seksualnego należy do prawidłowych.
Dlatego o problemie z erekcją można mówić zatem wtedy, kiedy mężczyzna nie potrafi osiągnąć seksualnego zaspokojenia ze względu na brak lub za krótki czas erekcji. Problem ten może wystąpić epizodycznie i mieć charakter przejściowy. Zdarza się jednak, że problemy z osiągnięciem oraz utrzymaniem wzwodu mogą mieć charakter przewlekły.
Czy problemy z erekcją należą do rzadkich schorzeń?
Bardzo często głównym z powodów zaniedbywania zaburzeń erekcji jest wstyd przed przyznaniem się do problemu. Powszechnie obecna kultura seksualności, nagości i niewłaściwie definiowanej męskości może powodować u Pacjenta zmagającego się z tą niedogodnością poczucie osamotnienia.
Panowie mogą mieć złudne poczucie, że problem ten dotyczy niewielu mężczyzn. Jednak dane szacunkowe wskazują, że w Polsce zaburzenia wzwodu mogą dotyczyć ponad 3 milionów mężczyzn, a eksperci są zdania, że dane te mogą okazać się niedoszacowane ze względu na niechęć przyznania się do wstydliwego problemu oraz trudność w ocenie czym są problemy z erekcją.
U kogo najczęściej występują problemy z erekcją?
Największy procent zaburzeń erekcji wskazują u siebie pacjenci w wieku średnim – w grupie wiekowej 26-35 jest to aż 35% badanych, w grupie wiekowej 36-45 na zaburzenia wzwodu skarży się około 27% badanych.
Mniejszy odsetek zgłaszanych problemów z erekcją w pozostałych grupach wiekowych wynika jednak również z przyczyn fizjologiczno-społecznych. Wśród grupy wiekowej 18-25 lat, w której odsetek zgłaszających problem mężczyzn okazał się najmniejszy, znajdują się mężczyźni, którzy nie rozpoczęli jeszcze pełnej inicjacji seksualnej, nie zawsze utrzymują stosunki seksualne, a częściej zaspokajają swój popęd płciowy w wyniku autoerotyzmu.
Ponadto jest to grupa, w której popęd i możliwości seksualne ze względów na uwarunkowania biologiczne należą do największych.
Także niewielu mężczyzn z grupy wiekowej powyżej 65 roku życia skarży się na zaburzenia erekcji. Wynika to jednak ze spadku poziomu aktywności seksualnej związanego z naturalnym i biologicznym obniżeniem popędu seksualnego.
Co może martwić, to fakt, że jedynie 15% doświadczających tego problemu mężczyzn decyduje się na poszukiwanie pomocy w gabinetach lekarskich. Do przyczyn takiego stanu rzeczy można zaliczyć poczucie zawstydzenia, bagatelizowanie objawów oraz brak świadomości na temat licznych dostępnych metod leczenia.
Zaburzenia erekcji – przyczyny
Zaburzenia wzwodu mogą zostać spowodowane bardzo wieloma czynnikami, zarówno o podłożu fizjologicznym czy biologicznym, jak i psychologicznym.
Wśród czynników fizjologicznych najczęściej do zaburzeń wzwodu przyczyniają się choroby układu krążenia, takie jak miażdżyca, nadciśnienie tętnicze czy choroba wieńcowa. Do kolejnych winowajców problemów z erekcją należą dwie choroby cywilizacyjne: cukrzyca oraz otyłość.
Przyczyny te powodują ograniczony przepływ krwi oraz uszkodzenie nerwów i naczyń krwionośnych, przez co utrudniony jest dopływ odpowiedniej do osiągnięcia satysfakcjonującego wzwodu ilości krwi do prącia.
Równie często za problemy związane z erekcją odpowiadają zaburzenia hormonalne. Pacjent z za niskim poziomem testosteronu będzie miał obniżone libido oraz ograniczoną zdolność osiągnięcia i utrzymania erekcji.
Zdarza się, że za problemy seksualne mężczyzn odpowiadają choroby o charakterze neurologicznym takie jak np. choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane czy uszkodzenia rdzenia kręgowego, w wyniku których zaburzone jest przewodnictwo nerwowe.
Jeżeli zostaną wykluczone przyczyny czysto fizjologicznemoże okazać się może, że problemy z erekcją powodują czynniki psychologiczne takie, jak np. narażenie na silny czy długotrwały stres, zaburzenia depresyjne, stany lękowe, trudności w relacji z partnerką bądź partnerem.
Warto pamiętać, że diagnostyka zaburzeń erekcji stanowi proces i może okazać się skomplikowana ze względu na nakładające się czynniki. Nierzadko pacjenci, u których wystąpił epizod problemów z erekcją spowodowany czynnikiem biologicznym znajdują się pod presją „sprawdzenia się” przy kolejnym kontakcie seksualnym, a towarzyszący im stres i lęk przed zawodem uniemożliwiają odbycie satysfakcjonującego stosunku seksualnego.
Kiedy należy szukać pomocy?
Epizodyczna niemożność osiągnięcia erekcji lub jej utrzymania przez czas odpowiedni do zaspokojenia seksualnego nie powinna budzić większego zmartwienia. Chwilowa niedyspozycja może zostać wywołana wieloma czynnikami, nawet tak prozaicznymi jak zmęczenie, stres, trudności o charakterze emocjonalnym czy np. wzmożona aktywność seksualna w okresie poprzedzającym. Jest to zjawisko fizjologiczne i niewymagające natychmiastowej diagnostyki.
Jeżeli problemy ze wzwodem nie mijają lub wręcz nasilają się stanowi to sygnał do skorzystania z konsultacji lekarskiej, bowiem problemy z erekcją mogą okazać się jednym z objawów rozwijającego się w organizmie schorzenia.
Do jakiego lekarza należy się zgłosić w przypadku problemów ze wzwodem?
Najlepszym wyborem w przypadku zaobserwowania u siebie zaburzeń erekcji jest wizyta u lekarza urologa, który w pierwszej kolejności wykona badania i przeprowadzi z pacjentem wywiad lekarski mający na celu wykluczenie przyczyn fizjologicznych.
Urolog może zalecić również wykonanie badań diagnostycznych zarówno biochemicznych, jak i obrazowych. Jednym z najczęściej wykonywanych badań będzie oznaczenie poziomu testosteronu we krwi. W przypadku, gdy lekarz trafnie zdiagnozuje przyczynę problemu wdroży odpowiednie leczenie i udzieli pacjentowi zaleceń w celu poprawy jego funkcjonowania.
W sytuacji, gdy urolog wykluczy problemy natury biologicznej zaleci dalsze konsultacje oraz badania lekarskie, w tym także bardzo często skieruje do specjalisty z dziedziny psychologii.
Jak leczyć problemy z erekcją?
Istnieje wiele metod leczenia zaburzeń wzwodu i nie da się jednoznacznie określić, która z nich będzie najbardziej skuteczna. Dobór odpowiedniego postępowania leczniczego zależy od indywidualnego przypadku każdego z Pacjentów, a przede wszystkim od zdiagnozowanej przyczyny występowania zaburzeń.
Urolog prowadzący pacjenta ma do wyboru szereg metod leczenia, niekiedy wystarczy jedynie wdrożenie jednej z nich, a w niektórych przypadkach może być konieczne połączenie różnych form leczniczych.
Podwyższenie poziomu testosteronu
Przykładowo w przypadku niedoboru testosteronu najczęstszym postępowaniem będzie zastosowanie terapii zastępczej ukierunkowanej na podwyższenie poziomu tego hormonu we krwi. W przypadku chorób sercowo-naczyniowych oraz cukrzycy konieczne będzie włączenie leczenia farmakologicznego odpowiedniego dla tych chorób.
Zabieg chirurgiczny
Jeżeli przyczyną zaburzeń erekcji są np. uszkodzenia naczyń krwionośnych powstałe chociażby w wyniku urazu konieczna może być interwencja chirurgiczna.
Farmakoterapia, czyli leki na erekcję
Kolejną z metod walki z zaburzeniami wzwodu może być farmakoterapia polegająca na stosowaniu leków doustnych takich jak inhibitory fosfodiesterazy typu 5 (np. sildenafil, tadalafil), które zwiększą przepływ krwi do prącia.
Pompka próżniowa na objawy
Doraźnym środkiem likwidującym objawy, ale nie zwalczającym przyczyn, może okazać się skorzystanie z urządzeń wspomagających, np. pompek próżniowych pomagających w osiągnięciu erekcji poprzez zwiększenie napływu krwi do prącia.
Terapia psychologiczna lub seksuologiczna
Bardzo ważną metodą leczenia zaburzeń wzwodu, zwłaszcza w przypadku ich podłoża natury psychologicznej, będzie terapia psychologiczna lub seksuologiczna pomagająca odnaleźć źródło zaburzeń.
Zmiana stylu życia
Każdorazowo zarówno w przypadku przyczyn biologicznych, jak i psychologicznych lekarz zaleci zmianę stylu życia polegającą na zdrowej, urozmaiconej i zbilansowanej diecie, aktywności fizycznej, unikaniu używek oraz zadbaniu o odpowiednią ilość regenerującego snu.
Skutki nieleczenia zaburzeń erekcji
Bardzo ważne jest zwiększenie się świadomości na temat negatywnych konsekwencji bagatelizowania problemów z erekcją. Taka postawa jest destrukcyjna dla zdrowia pacjenta pod każdym względem – fizycznym i psychicznym.
Pod względem psychicznym problemy z erekcją czy to o charakterze epizodycznym czy mające formę długotrwałą mogą prowadzić do poczucia wstydu, stanów lękowych, obniżonego poczucia własnej wartości, stresu i zaburzeń depresyjnych.
Jednocześnie obniżone poczucie własnej wartości oraz lęk przed „niesprawdzeniem się” w kontaktach seksualnych dodatkowo utrwalają ten problem powodując efekt kuli śnieżnej. Część mężczyzn postrzega swoje zdolności w sferze seksualnej jako element ich tożsamości jako mężczyzny. W związku z tym problemy w tej sferze mogą prowadzić do kryzysu tożsamości i silnego dyskomfortu psychicznego.
W aspekcie fizycznym problemy ze wzwodem mogą pomóc zdiagnozować poważne schorzenia, takie jak choroby układu sercowo-naczyniowego czy cukrzycę. Bardzo ważne pozostaje, żeby Panowie zmagający się z tym problemem nie zwlekali z wizytą u lekarza, ponieważ szybka i trafna diagnoza oraz włączone odpowiednie leczenie poprawią nie tylko ich życie seksualne, ale mogą ochronić ich przed poważnymi skutkami wielu groźnych chorób. Odwagi, Panowie – nie bójcie się zadbać o swoje zdrowie!